Trafo Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu: Yasal Zorunluluk ve Hayati Önemi
Sanayi tesislerinin, hastanelerin, otellerin veya büyük işletmelerin kalbi, enerjiyi yöneten trafolarıdır. Ancak 1kV üzerindeki voltaj, doğru yönetilmediğinde büyük bir risk kaynağına dönüşebilir. İşte bu noktada, bir imza zorunluluğundan çok daha fazlası olan Yüksek Gerilim (YG) İşletme Sorumluluğu devreye girer.
Peki, trafo işletme sorumluluğu neden zorunludur ve bu hizmeti almamanın işletmenize bedeli ne olabilir? Bu yazımızda, işletme sahiplerinin mutlaka bilmesi gereken detayları derledik.
Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Nedir?
Basit bir tanım yapmak gerekirse; kendine ait özel trafosu bulunan tesislerin, elektrik şebekesi ile olan bağlantı noktalarındaki güvenliğin, yetkili bir Elektrik Mühendisi tarafından denetlenmesi ve yönetilmesi işidir.
Bu hizmet, sadece bir evrak prosedürü değildir. İşletme sorumlusu olan mühendis, tesisin enerjisinin sürekliliğini, can ve mal güvenliğini sağlamakla yükümlü olan teknik otoritedir.
Yasal Dayanak: Neden Zorunlu?
Türkiye’de enerji hukuku, can güvenliğini şansa bırakmaz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayınlanan “Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği” (Madde 60), yüksek gerilim tesisi bulunan tüm işletmelerin bir işletme sorumlusu ile çalışmasını zorunlu kılar.
Yasal Uyarı: İşletme sorumlusu bulunmayan tesislerin elektriği, ilgili dağıtım şirketi tarafından kesilebilir ve işletmeye idari para cezaları uygulanabilir.
İşletme Sorumluluğunun 3 Kritik Önemi
Yasal zorunluluğun ötesinde, bu hizmetin işletmenize sağladığı hayati faydalar şunlardır:
1. Can Güvenliği ve İş Kazalarının Önlenmesi
Yüksek gerilim şakaya gelmez. Yanlış bir manevra, bakımsız bir ekipman veya eğitimsiz personelin müdahalesi ölümcül kazalara yol açabilir. İşletme sorumlusu, tesisteki manevra talimatlarını hazırlar, güvenlik malzemelerini (eldiven, ısteka, tabure vb.) denetler ve riskleri minimize eder.
2. Üretim Sürekliliği ve Maliyet Tasarrufu
Trafonuzda meydana gelebilecek ani bir arıza veya patlama, üretimin günlerce durmasına neden olabilir. Bu durumun maliyeti, işletme sorumluluğu hizmet bedelinin katbekat üzerindedir. Düzenli kontrollerle arızalar önceden tespit edilir, plansız duruşların önüne geçilir.
3. Hukuki Koruma
Allah korusun, tesisinizde elektrik kaynaklı bir kaza veya yangın çıktığında, savcılık ve sigorta şirketleri ilk olarak “İşletme Sorumluluğu Sözleşmesi” ve bakım raporlarını soracaktır. Eğer bu hizmeti almıyorsanız, işveren olarak asli kusurlu sayılırsınız ve ağır tazminatlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
İşletme Sorumlusu Mühendisin Görevleri Nelerdir?
Sözleşme imzaladığınız yetkili mühendisimiz şu süreçleri yönetir:
- Tesisin tek hat şemalarının incelenmesi ve güncellenmesi.
- Yüksek gerilim hücrelerinin ve trafonun periyodik gözle kontrolü.
- Arıza durumunda müdahale ekiplerine teknik liderlik yapılması.
- İş güvenliği malzemelerinin test ve kontrol süreçlerinin takibi.
- Enerji kesintisi gerektiren durumlarda ilgili dağıtım şirketi ile koordinasyonun sağlanması.